Mantık kapıları (logic gates), dijital elektronik devrelerin temel bileşenleridir. Mantık kapıları, iki veya daha fazla girişten gelen değerleri değerlendirip bir çıkış üretir. Genellikle 1 ve 0 (on ve off, doğru ve yanlış) gibi dijital değerlerle çalışırlar. Temel mantık kapıları şunlardır. Buraya tıklayarak GitHub linkine ulaşabilirsiniz.
- AND Kapısı: İki giriş de 1 ise çıkış 1 olur, aksi halde çıkış 0 olur.
- OR Kapısı: İki girişten biri 1 ise çıkış 1 olur, her ikisi 0 ise çıkış 0 olur.
- NOT Kapısı (Inverter): Tek bir giriş alır. Giriş 1 ise çıkış 0, giriş 0 ise çıkış 1 olur.
- NAND Kapısı: AND kapısının tersi. İki giriş de 1 ise çıkış 0 olur, aksi halde çıkış 1 olur.
- NOR Kapısı: OR kapısının tersi. İki girişten biri bile 1 ise çıkış 0 olur, her ikisi 0 ise çıkış 1 olur.
- XOR Kapısı: Girişlerden biri 1, diğeri 0 ise çıkış 1 olur. Her iki giriş de aynıysa çıkış 0 olur.
- XNOR Kapısı: XOR kapısının tersi. Girişler aynı ise çıkış 1 olur, farklı ise çıkış 0 olur.
Mantık Kapıları ile Proteus Devresi
Proteus'ta mantık kapıları ile basit bir devre oluşturabilirsin. Örneğin, bir AND kapısı kullanarak iki girişten hangisinin açık olup olmadığını kontrol eden bir devre kurabilirsin.
Gerekli Malzemeler:
- AND, OR, NOT gibi mantık kapıları (Proteus'ta arama bölümünde bu kapıları bulabilirsin)
- 5V DC güç kaynağı
- LED (çıkışı göstermek için)
- Anahtarlar (Switch) (Girişleri simüle etmek için)
Devreyi Kurma Adımları:
Proteus’ta Yeni Proje Başlat:
- Proteus'u aç ve yeni bir proje başlat.
- "P" tuşuna basarak bileşen ekleme ekranına gir ve AND, OR, NOT, LED, Switch ve Power bileşenlerini seç.
Mantık Kapısını Eklemek:
- Örneğin, bir AND kapısı ekleyelim. Proteus bileşen arama kısmında "AND gate" yazarak bu kapıyı bulabilirsin.
- AND kapısının iki girişine iki anahtar (switch) bağla.
- AND kapısının çıkışına ise bir LED bağla. Böylece her iki anahtar açık olduğunda LED yanacak.
Bağlantıları Yap:
- Anahtarların bir ucunu güç kaynağına (5V) bağla, diğer uçlarını AND kapısının girişlerine bağla.
- AND kapısının çıkışını bir LED'e bağla. LED’in diğer ucunu ise toprağa (GND) bağla.
Simülasyonu Başlat:
- Simülasyonu başlat. İki anahtarı açıp kapatarak devrenin nasıl çalıştığını gözlemleyebilirsin. İki anahtar da 1 (on) olduğunda LED'in yandığını göreceksin.
Diğer Mantık Kapıları ile Denemeler:
- OR Kapısı ile herhangi bir anahtar açık olduğunda LED'in yanacağını gözlemleyebilirsin.
- NOT Kapısı ile giriş sinyalinin tersini alabilirsin. Örneğin, giriş 1 olduğunda çıkış 0 olur.
- XOR Kapısı ile girişlerden biri 1, diğeri 0 olduğunda LED'in yandığını gözlemleyebilirsin.
0 Yorumlar