LDR (Light Dependent Resistor - Işığa Bağımlı Direnç) kullanarak ışık kontrolü sağlayan basit bir devre yapmak, ışık sensörlerinin çalışma prensibini anlamak açısından oldukça faydalıdır. Bu tür devreler genellikle otomatik ışık açma/kapama sistemlerinde kullanılır. Proteus'ta LDR devresi yapmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsin. Buraya tıklayarak GitHub linkine ulaşabilirsiniz.
Gerekli Malzemeler:
- LDR (Light Dependent Resistor)
- NPN transistör (örneğin BC547)
- LED
- Dirençler (1kΩ, 330Ω)
- Güç kaynağı (5V DC)
- Proteus simülasyon yazılımı
Devre Prensibi:
LDR, ışığın yoğunluğuna bağlı olarak direnci değişen bir elemandır. Işık yoğunluğu arttıkça LDR'nin direnci azalır, azaldıkça da direnci artar. Bu özellik kullanılarak transistör tetiklenebilir ve LED'in yanıp sönmesi kontrol edilebilir.
Adımlar:
1. Proteus Projesi Oluşturma:
- Proteus'u aç ve yeni bir proje başlat.
- İhtiyacın olan bileşenleri eklemek için "P" tuşuna bas. LDR'yi "LDR", transistörü "BC547" olarak arayabilirsin. LED, direnç ve güç kaynağı gibi bileşenleri de aynı şekilde arama bölümünden ekleyebilirsin.
2. LDR'yi Devreye Bağla:
- LDR'nin bir ucunu 5V'luk güç kaynağına, diğer ucunu 10kΩ'luk bir dirençle toprağa bağla. Bu yapı, bir gerilim bölücü devresi oluşturacaktır.
- LDR'nin dirençle birleşen noktasından, transistörün baz (B) ucuna bir bağlantı yap. Buraya 1kΩ'luk bir direnç de ekleyebilirsin, böylece transistörün baz akımını sınırlandırmış olursun.
3. Transistörün Bağlantıları:
- Transistörün kolektör (C) ucuna bir LED bağla. LED’in anot ucunu transistörün kolektörüne, katot ucunu ise 330Ω'luk bir dirençle toprağa bağla.
- Transistörün emetör (E) ucunu doğrudan toprağa bağla.
4. Devreyi Tamamlama:
- Devredeki tüm bağlantıları tamamladıktan sonra, devreyi gözden geçir. LDR, gerilim bölücü olarak kullanılarak transistörün bazını kontrol eder.
- Simülasyonu çalıştır ve devredeki LED’in yanıp sönüp sönmediğini kontrol et.
5. Simülasyonu Çalıştırma:
- Proteus'ta "Run" butonuna tıklayarak simülasyonu başlat. Işık şiddetini ayarlamak için LDR'nin üzerine tıklayıp ışık şiddetini artırıp azaltabilirsin. Işık miktarı azaldıkça LDR'nin direnci artacak, bu da transistörü kapatıp LED'in sönmesine neden olacaktır. Işık şiddeti arttığında ise LDR'nin direnci azalır ve transistör açılarak LED'in yanmasını sağlar.
Devre Çalışma Prensibi:
- Işık olduğunda: LDR'nin direnci düşer, baz akımı azalır, transistör iletime geçmez, dolayısıyla LED sönük kalır.
- Işık azaldığında: LDR'nin direnci artar, transistör tetiklenir ve LED yanmaya başlar.
Bu basit devre ile ışığa duyarlı bir LED kontrol sistemi oluşturmuş olacaksın. Proteus'ta bu simülasyonu yaparken LDR'nin ışık yoğunluğunu değiştirerek devrenin nasıl tepki verdiğini gözlemleyebilirsin.
){kind=link}
0 Yorumlar